17 november 2023

Hou jij jouw zaag scherp?

In februari jl. plaatste ik de eerste blog over het boek “De zeven eigenschappen van effectief leiderschap” van Stephen Covey. Door de afgelopen maanden heen heb ik 6 eigenschappen uit dit boek behandeld, de verwijzingen hiernaar vind je aan het einde van deze blog. Deze maand is de 7e en laatste aan de beurt: hou de zaag scherp! (inmiddels is er nog een 8ste eigenschap, die in een apart boek van Covey is beschreven, “Van effectiviteit naar inspiratie”. Deze 8ste eigenschap valt buiten de scope van deze serie). Ik zal eerst beschrijven wat “Hou de zaag scherp” betekent.

Wat is “hou de de zaag scherp”?

Eigenschap 7 is je eigen productiemiddel (PM). Het gaat om het onderhoud en verbetering van het beste instrument dat je hebt: jezelf! Dat doe je door jouw lichamelijke, spirituele, geestelijke en sociaal-emotionele vaardigheden te onderhouden.  “Hou de zaag scherp” betekent dat je, door aan deze 4 aspecten te werken, op een evenwichtige manier je hele wezen in conditie houdt. Alleen als je dit doet zijn de andere eigenschappen te ontplooien.

De zaag scherp houden is een activiteit die thuishoort in kwadrant II (niet dringend, wel belangrijk). In dit kwadrant ben je proactief en laat jij je niet leiden door dringende zaken. Door hier vaak genoeg mee bezig te blijven, hoef je er op een gegeven moment niet meer bij na te denken en gaat het vanzelf.

Jouw P/PM-balans behoort tot de kern van jouw Cirkel van invloed. Dit betekent  dat niemand je dit uit handen kan nemen, jij gaat hier voor 100% alleen zelf over. Hoe kun je nu aan deze vier dimensies werken? Stephen Covey beschrijft dit als volgt.  

De vier dimensies 

1. Lichamelijke dimensie
   Hierbij gaat het om goede voeding, genoeg rust en ontspanning nemen en conditietraining (uithoudingsvermogen, souplesse en kracht). Als je hier geen tijd voor neemt, kom je door gezondheidsproblemen vroeg of laat in kwadrant I terecht en wordt het urgent.
   
   Als je naar een sport buitenshuis gaan een te hoge drempel vindt: het hoeft niet. Je kunt ook thuis trainen. Wil je in de buitenlucht trainen en regent het? Ga dan toch! Kun je ook gelijk je wilskracht trainen . Wanneer je niet toegeeft aan je bezwaren, omdat je het belangrijk vindt om te trainen, zal jouw proactiviteit en zelfvertrouwen groter worden.
   
2. Spirituele dimensie
   Dit is je kern: hoe trouw ben je aan jouw eigen waarden? Hier vind je inspiratie, hiermee geef je richting aan jouw leven. Hiermee is het een vorm van leiderschap zoals bij eigenschap 2 (begin met het einde voor ogen).
   
   Mijn partner kan zich soms storen aan het feit dat ik dan zo te zien zit te niksen of met onbelangrijke dingen bezig ben. In werkelijkheid ben ik druk met mijn plicht om mezelf energie te geven 😇. De zaag scherp houden doe ik o.a. door yoga te beoefenen, te wandelen en fietsen in de natuur, naar mijn waarden te leven en door me te verdiepen in persoonlijke ontwikkeling.
   
   David O. McKay, een religieus leider, zei eens: “De grootste veldslagen van het leven vinden dagelijks plaats in de stille kamers van de ziel.” Dus los jouw innerlijk conflict op en je weet wie je bent, dan vind je rust. Overwinningen op jouw omgeving (je coöperatief opstellen, het geluk van anderen stimuleren en bereid zijn dat oprecht te delen) volgen dan als vanzelf.
   
3. Geestelijke dimensie
   Geestelijke ontwikkeling vindt plaats door onze opleiding op school. Als we er daarna verder geen actie op ondernemen, als we niet serieus lezen en niets onderzoeken wat buiten ons gebied ligt, als we daarna niets meer schrijven en onszelf niet dwingen onze gedachten helder weer te geven, stokt onze ontwikkeling.
   
   We kijken erg veel naar onze blauwe schermpjes. Daar worden we beïnvloed door de waarden die die schermen aan ons doorgeven. Het is goed dat we via de schermpjes bij kunnen blijven en ons leven kunnen verrijken. Maar daarvoor is wel het effectief zelfmanagement van eigenschap 3 nodig (belangrijke zaken eerst). Hiermee kun je programma’s kiezen die het beste aansluiten bij jouw waarden. Andere manieren om jouw geest te verrijken en de zaag op geestelijk gebied scherp te houden:
   
   - een boek lezen. Dit is de beste manier en een belangrijke kwadrant II-activiteit.
   
   - schrijven. Hou bijvoorbeeld een dagboek bij, waarin je opschrijft wat je denkt, meemaakt en leert. Niet voor niets laat ik mijn coachees reflectieverslagen maken. Hiermee leer je helder denken en de dingen in hun context te zien.
   
   - door te organiseren en te plannen. Hiermee pas je eigenschap 2 (begin met het einde voor ogen) en eigenschap 3 (belangrijke zaken eerst) toe. Je probeert alles op een rijtje te zetten en visualiseert het hele proces.
   
   Door elke dag de zaag scherp te houden op de fysieke, spirituele en geestelijke dimensie ben je dagelijks bezig met overwinningen op jezelf. Dit heeft een positief effect op elke beslissing en relatie en je slaapt zelfs beter. Op lange termijn neemt jouw kracht op deze 3 gebieden toe.
4. Sociaal-emotionele dimensie
   Waar de vorige 3 dimensies betrekking hadden op de eerste 3 eigenschappen van effectief leiderschap, heeft deze dimensie betrekking op de eigenschappen voor overwinningen met de omgeving (eigenschappen  4 (principes van interpersoonlijk leiderschap), 5 (empathische communicatie) en 6 (creatieve samenwerking)).
   
   Het sociale en emotionele zijn nauw met elkaar verbonden. Je emoties ontwikkelen zich in de eerste plaats in relaties met anderen. Daar krijgen ze vorm. Vernieuwing hierin vindt plaats in de dagelijkse omgang met anderen, door te oefenen. Dat is niet altijd makkelijk. Veel mensen hebben hun overwinningen op zichzelf nog niet bereikt en missen ook de vaardigheden voor overwinning op hun omgeving. Dit is echter een voorwaarde om op een natuurlijke manier de eigenschappen 4, 5 en 6 in de omgang met anderen toe te passen. Wil je dit succesvol doen, dan is het nodig dat jij je zekerheid uit jezelf haalt. Dit gebeurt door:
   
   -  juiste paradigma’s en goede principes te hebben. Je leeft jouw waarden na.
   - ervan overtuigd te zijn dat het leven geen kwestie is van of/of en dat winnen/winnen echt mogelijk is.
   - met anderen samen te werken en toch bij jouw authentieke zelf te blijven.
   - door buiten jouw eigen venster te kijken om een ander helemaal te begrijpen, zonder dat je dit venster los hoeft te laten.
   - door je dienstbaar op te stellen.
   
   Het is belangrijk dat je ziet dat je een belangrijke bijdrage levert, dat je een doel hebt. Daarbij moet het je niet om erkenning gaan, maar om het hebben van invloed. Je zet jouw natuurkrachten in ten behoeve van anderen.

Evenwicht en synergie
Je houdt de zaag pas optimaal scherp als er een evenwicht is tussen de 4 gebieden. Omdat de dimensies nauw met elkaar verbonden zijn, werken ze synergistisch. Als je één van de dimensies verwaarloost, heeft dat een negatief effect op de andere 3 dimensies. Als je werkt aan één dimensie heeft dat een positief effect op de andere 3. Een persoonlijk statuut kan je helpen het evenwicht te bewaren.

Als je werkt aan eigenschap 7 en je de zaag scherp houdt, werk je aan vernieuwing van de andere 6 eigenschappen.  

Opwaartse spiraal van groei
Door de zaag scherp te houden kom je in een opwaartse spiraal van groei. Onderschat de invloed van jouw geweten hierbij niet. Jouw geweten brengt je dichter bij goede principes en vertelt je in hoeverre je hiernaar leeft. Het is dus nodig om een zuiver geweten te ontwikkelen. Daarvoor is het volgende nodig:

• Meer concentratie
• Meer evenwicht
• Meer discipline

En dus zijn de volgende elementen een voorwaarde:

• Literatuur
• Nobele gedachten
• Luisteren naar die zachte stem

Een sterk ontwikkeld geweten helpt je naar persoonlijke vrijheid, zekerheid, wijsheid en kracht.

De groeispiraal bestaat uit 3 voorwaarden: leren, verplichtingen aangaan en handelen. Deze moet je alle 3 aangaan en steeds weer herhalen. Dit is weergegeven in onderstaand plaatje.