13 april 2020

Geloof jij dat je je gedrag kunt veranderen?​ 

Ken je dit? Je hebt je voorgenomen je gedrag definitief te veranderen en voortaan anders om te gaan met een situatie. Je zult beslist je piekergedachtes gaan stoppen zodra ze de kop op steken. Je gaat je zeker vanaf nu niets meer aantrekken van wat een ander van je vindt of denkt. En op het moment dat die situatie zich dan weer voordoet, betrap je jezelf erop dat je toch weer piekert, twijfelt en onzeker wordt. Je kunt jezelf wel voor de kop slaan. Waarom lukt het je toch niet? Dat zal ik je uitleggen. 

Je hebt je gedrag, of eigenlijk je onderliggende overtuigingen die tot dit gedrag leiden, in de vroege kinderjaren aangeleerd om jezelf te beschermen en het is dus in de loop der jaren diep ingesleten. Dat maakt dat het heel lastig is om je gedrag en de onderliggende overtuigingen op latere leeftijd te veranderen. Soms zal je je afvragen of het überhaupt mogelijk is en wil je het eigenlijk maar opgeven. Maar het is écht mogelijk, als je het maar genoeg wil en het blijft oefenen. En dat willen is niet alleen een kwestie van willen met je hoofd maar het ook écht voelen dat je het wil.

Kijk eens naar de situatie waarin we nu met z’n allen zitten: de Coronacrisis. Slechts anderhalve maand verder na de eerste officiële besmetting in ons land en het gros van de Nederlanders houdt zich aan de adviezen van het RIVM. En dat ondanks dat we sociale wezens zijn. We hebben het nodig om elkaar even aan te raken, een hand, een kus, een knuffel te geven. Dat draagt bij aan ons geluk. Aanraken creëert veiligheid en vertrouwen, het is de oudste taal die we spreken, zoals ik in mijn vorige blog al schreef. Maar nu zien we onze vrienden alleen digitaal en kunnen we onze ouders niet opzoeken. De meesten onder ons werken nu helemaal alleen, vanuit huis, en vergaderen via videobellen. En toch houdt het gros van de Nederlanders zich hieraan. Hoe is dat mogelijk?

Dat werkt als volgt: als we de adviezen van het RIVM niet opvolgen, dreigt er een serieus gevaar voor onze gezondheid en die van onze naasten. En dat is blijkbaar genoeg reden om ons gedrag aan te passen, ons overlevingsmechanisme wordt in werking gezet. Ons brein wil ons beschermen voor gevaar en waarschuwt ons hiervoor. En wij volgen dit dan ook maar liever op.

Dus als je moeite hebt om je gedrag te veranderen, kan het je helpen om te bedenken wat het “gevaar” is wat je loopt als je je bestaande gedrag blijft vasthouden. Dat gevaar bij je oude gedrag vindt je brein niet leuk. En als je vervolgens je gewenste gedrag inbeeldt en invoelt wat je dit juist gaat brengen, dan is het een kwestie van blijven oefenen totdat de gewenste gedragsverandering is ingesleten.

Geloof jij dat je je gedrag kunt veranderen?