19 maart 2022

Flow: hoe je een bore- of burn-out voorkomt.

Voel jij je uitgeblust? Dan herken je misschien één van de volgende situaties?

• Je staat op en ziet op tegen de dag. Weer zo’n saaie dag, die waarschijnlijk een kopie is van de dag daarvoor. En de dag daarvoor, en daarvoor…Je bent blij als de maandag erop zit, gelukkig, de kop is eraf! Als de woensdag voorbij is, ben je over de helft, weer dichter bij het weekend, yes. En op vrijdag slaak je een zucht en verlichting: uitgeblust maar zonder voldoening ga je het weekend in. Wat zou je blij zijn met wat meer uitdaging.
   
• Je staat op en ziet op tegen de dag. Er lopen wat lastige kwesties tegelijk en de druk is hoog. Kun je dit allemaal wel, hoe moet je dit allemaal aanvliegen? Vorige week heb je de hele week al op je tenen gelopen. En de week daarvoor, en daarvoor…..Wat zou je gelukkig zijn met wat meer routinematige klussen, iets meer sleurgevoel.

In beide situaties zit je niet in de flow. Flow is namelijk een mentale toestand waarin de tijd voorbij vliegt. En daar is in bovenstaande situaties geen sprake van. Maar hoe kom je dan wel in de flow? Dat leg ik hieronder uit aan de hand van het flowmodel.

Flowmodel
Mihály Csíkszentmihályi, een Amerikaans-Hongaars psycholoog en één van de grondleggers van de positieve psychologie, heeft het begrip “flow” geïntroduceerd. Flow betekent, dat je vooral gelukkig wordt van zaken, die je met hart en ziel doet. Je bent dan in staat van opperste concentratie en daardoor ga je volledig op in de activiteit of handeling die je uitvoert. Van hem komt de uitspraak: “Go with the flow.”

Mihály Csíkszentmihályi heeft een flowmodel ontworpen. Hierin geeft hij de 8 emotionele toestanden weer, waarin iemand zich kan bevinden tijdens het uitvoeren van een taak of activiteit. Het flowmodel ziet er als volgt uit:

Uit bovenstaande grafiek blijkt dat, als je weinig uitdaging hebt en meer vaardigheden, dat er verveling kan ontstaan. Als dit langer aanhoudt, kan dit leiden tot depressie of een bore-out. Is de uitdaging groter dan de vaardigheden, dan loop je op je tenen. Dit veroorzaakt onzekerheid, wat op langere duur kan leiden tot stress of een burn-out.

Bij flow gaat het dus om de balans tussen uitdaging en vaardigheden. Zijn deze twee in balans dan ben je geconcentreerd aan het werk, vergeet je de tijd, presteer je het best en voel je je blij. Een win-win situatie voor jou en je werkgever dus.

Twee andere factoren
Naast de balans tussen uitdaging en vaardigheden zijn nog twee andere factoren van belang voor flow:

• Formulering van heldere en eenduidige, uitdagende maar wel realistische doelen bij de taken/activiteiten;
• Feedback tussentijds (met eventuele bijsturing) en aan het einde van de taken/activiteiten.  

Door het stellen van doelen weet je waar je heen gaat en waarom. Het bereiken van die eindbestemming geeft echter niet de grootste voldoening, dat biedt de weg ernaar toe. En door tijdens deze reis feedback te ontvangen, weet je dat je nog steeds op de goede weg zit en zie je dat het doel steeds dichterbij komt. Met andere woorden: als je niet weet of je nog steeds op de goede weg zit, zal je niet in de flow komen.

En nu jij
Voel jij je uitgeblust door verveling of juist door teveel stress? Vraag jezelf dan af wat je zou kunnen veranderen in uitdaging, vaardigheden of één of beide factoren "doelen" en "feedback". Kom je er niet alleen uit? Neem dan direct contact met me op en voorkom een bore- of burn-out.